Η έμπνευση της ημέρας (Τρίτη 04-12-2018)

Σήμερα συμπληρώνονται 25 χρόνια από το θάνατο του Φρανκ Ζάπα (Frank Zappa) και η έμπνευση της ημέρας είναι αφιερωμένη στον Αμερικανό μουσικό και συνθέτη, που έγινε γνωστός για την προκλητική πολιτική σάτιρά του.

Ο Ζάπα μεγάλωσε στο Λάνκαστερ της Καλιφόρνια και δέχθηκε επιρροές τόσο από πρωτοπόρους συνθέτες όπως ο Εντγκάρ Βαρέζ και ο Ίγκορ Στραβίνσκι, όσο και από τα τοπικά συγκροτήματα rhythm and blues, και doo-wop. Τα επόμενα μουσικά του βήματα, στα γυμνασιακά του χρόνια, τα έκανε με τον Ντον Φαν Βλιτ, γνωστό αργότερα και ως Κάπτεν Μπίφχαρτ με τον οποίο αλληλοεπηρεάστηκαν εκείνη την περίοδο.

Μετά από μια σύντομη σταδιοδρομία ως επαγγελματίας συνθέτης τραγουδιών (το ελεγειακό του Memories of El Monte ηχογραφήθηκε από τους The Penguins), o Ζάπα έγινε κιθαρίστας ενός τοπικού συγκροτήματος R&B. Λίγο αργότερα μετονόμασε το συγκρότημα σε “The Mothers”. Στη συνέχεια, το όνομα άλλαξε ξανά και έγινε “Frank Zappa and the Mothers of Invention”, λόγω επιμονής της δισκογραφικής εταιρίας, για να αποφευχθεί πιθανή συνωνυμία

Σύντομα έβγαλαν το πρώτο τους άλμπουμ “Freak Out” το 1966, ένα κράμα του συχνά ευρισκόμενου στη μόδα R&B και πειραματικού κολάζ ήχων. Ο δίσκος δεν είχε μεγάλη εμπορική επιτυχία, ωστόσο θεωρείται ότι δημιούργησε σχολή και ήταν ένα από τα πρώτα διπλά άλμπουμ στην ιστορία της ροκ. Ο όρος “freak out” που χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα, ως παρακίνηση απόδρασης από τις κοινωνικές νόρμες, είναι εφεύρεση του Ζάπα.

Το 1971 ο Ζάπα γύρισε την ταινία 200 Motels. Η ταινία γυρίστηκε σε βίντεο σε μόλις 7 ημέρες με μικρό προϋπολογισμό και θεωρείται σημαντικό “πολυμεσικό” έργο, αφού αποτέλεσε πρότυπο του είδους και καθιέρωσε την μορφή των περισσότερων βιντεοκλίπ για ροκ μουσική. Περιγράφει τη ζωή ενός συγκροτήματος ροκ σε τουρνέ. Ο τίτλος αναφέρεται στον αριθμό των μοτέλ που διανυκτέρευσε το συγκρότημα.

Μετά από αρκετά ακόμα άλμπουμ με τους Mothers, ο Ζάπα έβγαλε το σόλο ορχηστρικό άλμπουμ “Hot Rats”, στο οποίο παίζει ο ίδιος κιθάρα σε στιλ τζαζ. Το άλμπουμ περιλαμβάνει επίσης μια ζωντανή ηχογράφηση στο Fillmore East στην οποία συμμετέχει και ο Τζον Λένον. Με τους Mothers σε νέα σύνθεση πλέον, συνέχισε στον ίδιο υψηλό ρυθμό παραγωγής και στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Από την εποχή αυτή ξεχωρίζουν τα εξαιρετικά και προσιτά άλμπουμ “One Size Fits All” και “Apostrophe”.

Το 1992 διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη, από τον οποίο και πέθανε ένα χρόνο αργότερα. Ο Ζάπα εισήχθη μετά θάνατο στο Rock and Roll Hall of Fame το 1995. Την ίδια χρονιά ο μεγαλύτερος σύγχρονος Λιθουανός γλύπτης, Κονσταντίνας Μπογκντάνας, φιλοτέχνησε μια προτομή του Ζάπα, η οποία και τοποθετήθηκε στο κέντρο του Βίλνιους, της πρωτεύουσας της Λιθουανίας. Προς τιμήν του, επίσης, δόθηκε το όνομά του σε ένα αστεροειδή “3834 Zappafrank”.