“Έχουν τα ρομπότ Συναισθήματα;” στο πλαίσιο του 10ου Akropoditi DanceFest 2023

Μία ακόμη ιδιαίτερη παράσταση στο επετειακό 10o Akropoditi DanceFest 2023 λίγο πριν το μεγάλο φινάλε. Την Τετάρτη 19 Ιουλίου στις 21:00 στο Θέατρο Ευανθία Καΐρη θα παρουσιαστεί το «Έχουν τα ρομπότ Συναισθήματα;» του Μανώλη Σαριδάκη, η πρώτη παράσταση που χορογραφήθηκε στην Ελλάδα από άτομο με μαθησιακή αναπηρία και αυτισμό.

Το έργο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Europe Beyond Access» και συμμετείχε στο Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση το 2022. Μέχρι στιγμής, η επαγγελματική εξέλιξη καλλιτεχνών με μαθησιακές αναπηρίες έχει υποστηριχθεί ποικιλοτρόπως από το Europe Beyond Access, ωστόσο είναι η πρώτη φορά που μια τέτοια ανάθεση παρουσιάζεται και πραγματοποιείται στην Ελλάδα. Το γεγονός ότι, στη χώρα μας, τα άτομα με αναπηρία δεν έχουν ακόμα πρόσβαση στην επαγγελματική εκπαίδευση του χορού καθιστά ιδιαίτερα σημαντική την υποστηρικτική λειτουργία του συγκεκριμένου προγράμματος για τους καλλιτέχνες.

Ο Μανώλης Σαριδάκης εμπνεύστηκε από τα ρομπότ καθώς ο ίδιος δηλώνει ότι πολλές φορές αισθάνεται σαν ρομπότ.
«Η παράσταση που θα δείτε έχει σχέση με τα ρομπότ. Επέλεξα αυτό το θέμα, επειδή καμιά φορά νιώθω κι εγώ σαν ρομπότ. Πήρα μια συνέντευξη και έκανα έρευνα για να μάθω για τα ρομπότ. Πώς κινούνται και πώς βοηθάνε τους ανθρώπους; Είχα κάποια ερωτήματα: Έχουν τα ρομπότ μηχανική καρδιά; Το μυαλό των ρομπότ είναι ίδιο με το μυαλό των ανθρώπων; Τα ρομπότ κάνουν δουλειές χωρίς να βαριούνται; Τα ρομπότ κάνουν ό,τι θέλουν εκείνα ή ό,τι θέλει ο άνθρωπος; Ελπίζω να νιώσετε χαρούμενοι όταν δείτε την παράστασή μου».

Μανώλης Σαριδάκης

1. Ο χορός αποτελεί ίσως την υπέρτατη σωματική ελευθερία έκφρασης. Το ρομποτ συμβολίζει ακριβώς το αντίθετο. Πως συνυπάρχουν σαν έννοιες στην παράστασή σας;
Τα ρομπότ τα καθοδηγώ εγώ.
Η παράσταση είναι μια κριτική πάνω σε αυτήν την αντίθεση. Είναι ένα έναυσμα να σκέφτομαι πότε πραγματικά δρούμε ελεύθερα και πότε οι πράξεις μας είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα καθοδηγούνται, υποκινούνται. [Ολυμπία Αντώνενα]
Αν και ρομπότ, υπάρχουν στιγμές μέσα στο έργο που αυτό το δίπολο σπάει και αποκτά μια πιο μαλακή κίνηση. [Ειρήνη Κουρούβανη]

2. Η έλευση της τεχνητής νοημοσύνης στη ζωή μας σας εξιταρει ή σας τρομάζει; Σας δημιουργεί προβληματισμό ως προς το μελλον της τεχνης σας;
Μιλήσαμε με το δημοσιογράφο Μανώλη Ανδριωτάκη για την τεχνητή νοημοσύνη και μου έδωσε πληροφορίες για τα ρομπότ, για το πως είναι μέσα τους και η μηχανική καρδιά. Αυτά που έμαθα δε με φοβίζουν καθόλου.

3. Τι είναι αυτό που πιθανόν κάνει εσάς να νιώσετε κάποια στιγμή σαν ρομπότ;
Νιώθω σαν ρομπότ γιατί μου λένε τι να κάνω.
Ο πολύ γρήγορος ρυθμός της καθημερινότητας. [Ειρήνη Κουρούβανη]
Είναι σημαντικό να μη σου λένε οι άλλοι τι να κάνεις, αλλά να κάνεις αυτό που θέλεις. Ακόμα και αν θέλεις να κάνεις σα ρομπότ, να είναι επιλογή σου. [Χρήστος Χριστακόπουλος]

4. Τι είναι αυτο που θα θελατε να κρατήσουν οι θεατές μετά την παράσταση σας;
Θέλω να κρατήσουν αυτά που θα δουν και το πως δημιουργήθηκε η παράσταση.
Να κρατήσουν την επικοινωνία της δράσης που ζήσανε μέσα από αυτήν παράσταση, γιατί μπαίνουν στη δράση χορεύοντας. [Χρήστος Χριστακόπουλος]
Τον προβληματισμό για το πότε και πόσο συχνά δρουν οι ίδιοι σαν ρομπότ. [Ολυμπία Αντώνενα]
Θα θέλαμε να κρατήσουν όποια σκέψη ή ιδέα τους δημιούργησε το έργο αυτό, το πρώτο έργο από χορογράφο με νοητική αναπηρία και αυτισμό. Ενδεχομένως να ανοίγεται μια πόρτα στην ίδια την τέχνη. [η ομάδα χορευτών]

5. Το έργο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Europe Beyond Access. Ποιο πλαίσιο επικρατεί στην Ελλαδα ως προς τα άτομα με αναπηρία και την πρόσβαση τους στην επαγγελματική ενασχόληση με τον χορό;
Στην Ελλάδα, κατά παράβαση της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Αναπήρων, υπάρχει όρος αρτιμέλειας για την εισαγωγή ενος ατόμου σε επαγγελματική σχολή χορού. Η άρση αυτού του όρου αποτελεί επομένως το πρώτο, αλλά σίγουρα όχι το μόνο, βήμα που πρέπει να γίνει για να αποκτήσουν ουσιαστική πρόσβαση στην επαγγελματική εκπαίδευση και στο επαγγελματικό πεδίο του χορού τα άτομα με αναπηρία.
Ταυτόχρονα, πρέπει να ανοίξουμε όλοι το δρόμο για μια νέα αντίληψη του τί είναι χορός. Με τον ίδιο τρόπο που το να είσαι ζωγράφος δε σημαίνει μονο πως ζωγραφίζεις όμορφα τοπία και πρόσωπα, έτσι και και ο χορός δεν είναι μόνο η ‘τέλεια’ (σε πολλά εισαγωγικα) κίνηση που ίσως έχουν πολλοί στο μυαλό τους.
Κάθε κίνηση μπορεί να ειναι χορος. Καθε σώμα και κάθε μυαλό, μπορεί να είναι χορευτής η χορογράφος. Εν δυνάμει και υπό συνθήκες βέβαια. Η εκπροσώπηση όλων τον ανθρώπων πάνω στη σκηνή έχει μόνο δώρα να προσφέρει στο χορό και αυτό το αποδεικνύει περίτρανα η παράσταση του Μανώλη Σαριδάκη. [Μέντη Μέγα]

Με την αφοπλιστικά οξυδερκή σύλληψή του, ο Μανώλης Σαριδάκης καταπιάνεται με το εξαιρετικά επίκαιρο θέμα των ρομπότ, πλέκοντας το κρίσιμο ζήτημα του ελέγχου και της τεχνητής αλλά και συναισθηματικής νοημοσύνης με τον δικό του αγώνα για αυτονομία και ελεύθερη έκφραση. Ο ίδιος ο χορογράφος προγραμματίζει επί σκηνής τα «ρομπότ» να εκτελέσουν το καθένα και όλα μαζί από έναν προσωπικό χορό και, στη συνέχεια, τα μεταφέρει σε ένα εικονικό bar/club, όπου θα τους δώσει νέες εντολές για συναισθήματα on demand! Πάνω στην πίστα και πίνοντας από ένα Screwdriver, το κάθε ρομπότ θα αναμετρηθεί με το συναίσθημα που του έχει ανατεθεί, οδηγώντας σε μια ανατροπή των σχέσεων και στην κορύφωση της sci-fi περιπέτειας του προγραμματιστή-χορογράφου Μανώλη Σαριδάκη.

Στο πλαίσιο του προγράμματος Europe Beyond Access, η Μέντη Μέγα, χορεύτρια, χορογράφος, καθηγήτρια ιστορίας χορού και χορογραφίας, διετέλεσε σύμβουλος σχεδιασμού του προγράμματος ανάθεσης και υποστήριξης νέων χορογράφων με αναπηρία και υπήρξε μέντορας του Μανώλη Σαριδάκη για τη δημιουργία του έργου του.

Η παρουσίαση της παράστασης στο 10o Akropoditi DanceFest 2023 υποστηρίζεται από το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, ενός προγράμματος που σκοπεύει στην ενίσχυση της παρουσίας και του κύρους των καλλιτεχνών σε κάθε άκρη της Γης και, ταυτόχρονα, στην οικοδόμηση καινοτόμων δικτύων, τα οποία είναι στενά συνυφασμένα με τον ιστό της διεθνούς σκηνής, με τους καλλιτέχνες και για τους καλλιτέχνες. Αυτό στην πράξη συμβαίνει με τον συντονισμό διεθνών ταξιδιών, αλλά και ταξιδιών στην ελληνική περιφέρεια, για τις παραγωγές της Στέγης, την πραγματοποίηση συμπαραγωγών σε συνεργασία με πολιτιστικούς φορείς σε όλο τον κόσμο, τη συμμετοχή των καλλιτεχνών σε διεθνή καλλιτεχνικά δίκτυα και την ευρύτερη ενίσχυση των διαπροσωπικών επαφών τους με υπευθύνους διεθνούς προγραμματισμού σε επιδραστικούς πολιτιστικούς οργανισμούς. Το πρόγραμμα προσφέρει υποστήριξη σε παραγωγές καλλιτεχνών που ζουν και δημιουργούν στην Ελλάδα, κατά κύριο λόγο, με την προϋπόθεση να έχουν λάβει μέρος στον προγραμματισμό της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση.

Μετά την παράσταση θα ακολουθήσει ένα διαδραστικό παιχνίδι-παρουσίαση για τον χορό και την αναπηρία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι ίδιοι οι συντελεστές θα μοιραστούν προσωπικές ιστορίες, εικόνες και ενδιαφέροντα στοιχεία με το κοινό ανιχνεύοντας την ιστορία, τα διακυβεύματα και τη σημασία της προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία στον χορό.
Ποιος μπορεί να γίνει χορευτής; Ποιος μπορεί να γίνει χορογράφος; Τι σημαίνει προσβασιμότητα στην τέχνη; Πώς πρέπει να αλλάξει ο ίδιος ο χορός μέσα από τη συνάντησή του με την αναπηρία;
Η βραδιά θα ολοκληρωθεί με μια ανοιχτή συζήτηση, όπου το κοινό θα έχει την ευκαιρία να κάνει ερωτήσεις γύρω από την παράσταση και τα θέματα της παρουσίασης.

Η περιοδεία υποστηρίζεται από το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση

Διάρκεια: 20 λεπτά
Τρέιλερ: https://vimeo.com/731688663/23ec28085e

Εισιτήρια παραστάσεων:
12€ κανονικό, 10€ μειωμένο*
* Συμμετέχοντες των Εργαστηρίων / Μαθητικό / Φοιτητικό / Κάτοχοι Κάρτας Ανεργίας (ΟΑΕΔ) & Πολυτέκνων (ΑΣΠΕ) & Ευρωπαϊκής Κάρτας Νέων/ ΑμεΑ

– Τα εισιτήρια για τις παραστάσεις του Φεστιβάλ διατίθενται για προπώληση, σε ηλεκτρονική μορφή, από την υπηρεσία ticketservices.gr
– Η προσέλευση στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ πρέπει να γίνεται 30 λεπτά πριν την έναρξη κάθε εκδήλωσης