Καλό ταξίδι κύριε Μάνο!
22/07/2018
Ο αγαπημένος μας Μάνος Ελευθερίου δεν βρίσκεται πια κοντά μας… Ο σπουδαίος ποιητής έφυγε τα ξημερώματα της Κυριακής από ανακοπή καρδιάς. Αφήνει όμως πίσω του το μεγάλο έργο του, τα λόγια του, χιλιάδες λέξεις και φράσεις γραμμένες με μελάνι, που περιγράφουν την αλήθεια του κόσμου μας. Ο Μάνος Ελευθερίου μπορεί να έφυγε από τη ζωή, όμως μας χάρισε δώρα πολύτιμα. Είναι αυτά του τα ποιήματα και οι στίχοι, που του έδωσαν μια αθάνατη ψυχή, η οποία πάντα συμπορεύεται μαζί μας.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ερμούπολη της Σύρου. Ο πατέρας του ήταν ναυτικός. Σε ηλικία 14 ετών έρχεται με την οικογένειά του από την Σύρο στην Αθήνα και τα πρώτα επτά χρόνια κατοικούν στο Χαλάνδρι. Το 1955 γνωρίζεται με τον Άγγελο Τερζάκη ο οποίος τον ωθεί να παρακολουθήσει μαθήματα στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου ως ακροατής. Το 1956 γράφεται στο τμήμα θεάτρου της Σχολής Σταυράκου με καθηγητές τον Χρήστο Βαχλιώτη, Γιώργο Θεοδοσιάδη και Γρηγόρη Γρηγορίου. Το 1960 στα Ιωάννινα όπου βρέθηκε για να εκτελέσει την στρατιωτική του θητεία αρχίζει να γράφει θεατρικά έργα και ποιήματα. Το 1962 σε ηλικία μόλις 24 ετών δημοσιεύει την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο “Συνοικισμός”, με δικά του χρήματα αλλά δεν είχε την αναμενόμενη επιτυχία. Την ίδια εποχή στα Ιωάννινα γράφει τους πρώτους στίχους, ανάμεσα στους οποίους ήταν και «Το τρένο φεύγει στις 8:00» που αργότερα μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης. Τον Οκτώβριο του 1963 ξεκινά να εργάζεται στο «Reader’s Digest» όπου και παρέμεινε για τα επόμενα δεκαέξι χρόνια. Στο μεταξύ κυκλοφορούν τα δύο πρώτα του βιβλία με διηγήματα, “Το διευθυντήριο” (1964) και “Η σφαγή” (1965) για τα οποία γράφτηκαν εξαιρετικές κριτικές.
Το 1964 παρουσιάζεται στην ελληνική δισκογραφία. Συνεργάζεται με το συνθέτη Χρήστο Λεοντή καθώς και τον Μίκη Θεοδωράκη (1967) με τον οποίο η συνεργασία διακόπηκε λόγω της Δικτατορίας. Τα συγκεκριμένα τραγούδια πρωτοκυκλοφόρησαν το 1970 στο Παρίσι. Συνεργάστηκε με τον Δήμο Μούτση στον δίσκο “Άγιος Φεβρουάριος” (1971) και με τον Γιάννη Μαρκόπουλο στον δίσκο “Θητεία” του οποίου η ηχογράφηση άρχισε το Νοέμβριο του 1973, διακόπηκε από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και τελικά κυκλοφόρησε το 1974 με την Μεταπολίτευση. Ο Μάνος Ελευθερίου έχει γράψει πάνω από 450 τραγούδια μεταξύ άλλων τα “Άγιος Φεβρουάριος”, “Τα λόγια και τα χρόνια”, “Άλλος για Χίο τράβηξε”, “Η Διαθήκη”, “Η σούστα πήγαινε μπροστά”, “Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες” κ.α. Κατά καιρούς έχει συνεργαστεί με μεγάλα ονόματα της ελληνικής μουσικής, όπως με τον Σταύρο Κουγιουμτζή και τον τραγουδιστή Γιώργο Νταλάρα καθώς και με το Θανάση Γκαϊφύλλια στην “Ατέλειωτη Εκδρομή” (1975), τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Γιάννη Σπανό, τον Γιώργο Ζαμπέτα, τον Σταμάτη Κραουνάκη, τον Λουκιανό Κηλαηδόνη, τον Γιώργο Χατζηνάσιο, τον Αντώνη Βαρδή και πολλούς άλλους.
Παράλληλα γράφει και εικονογραφεί παραμύθια για παιδιά και επιμελείται την έκδοση λευκωμάτων με θέμα την Σύρο: “Ενθύμιον Σύρας”, “Θέατρο στην Ερμούπολη” κ.α. Την δεκαετία του ‘90 αρθρογραφεί και συγχρόνως κάνει ραδιοφωνικές εκπομπές στον Αθήνα 9,84 και στο Δεύτερο Πρόγραμμα. Το 1994 εκδίδει τη πρώτη του νουβέλα με τίτλο “Το άγγιγμα του χρόνου”. Το 2004 δημοσιεύει το πρώτο του μυθιστόρημα “Ο Καιρός των Χρυσανθέμων” που τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2005. Το 2013 ο Μάνος Ελευθερίου, βραβεύθηκε για την συνολική προσφορά του από την Ακαδημία Αθηνών.
Την Τετάρτη 7/3/2018 η εκπομπή “Μουσικά Πορτρέτα” ήταν αφιερωμένη στον Μάνο Ελευθερίου. Η εκπομπή θα μεταδοθεί σε επανάληψη από τη συχνότητα μας απόψε στις 20:00.